فرقی ندارد که کجای ایران زندگی می‌کنید. احتمالاً در ماه رمضان، عبارت «خرمای مضافتی» یا «خرمای مضافتی بم» توجه شما را جلب کرده باشد. خرمای مضافتی یکی از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین انواع خرما در ایران و جهان به‌شمار می‌رود. این میوه به دلیل طعم بی‌نظیر، بافت نرمی که دارد و فواید فراوانی که برای سلامتی به ارمغان می‌آورد، یک محصول کشاورزی ارزشمند و استراتژیک در کشورمان به شمار می‌رود. با ما همراه باشید تا با این میوه‌ی شیرین و سیاه خوش‌طعم بیشتر آشنا شوید.
خرمای مضافتی از کجا می‌آید؟
خرمای مضافتی یا خرمای مضافتی بم ، عمدتاً در منطقه بم در استان کرمان تولید می‌شود. به‌طور کلی کشت خرمای مضافتی عمدتاً در جنوب شرق کشور، یعنی بم، جیرفت و زاهدان تولید می‌شود. با این حال، بیشترین خرمای مضافتی متعلق به بم است. نخلستان‌های این منطقه آب و هوای گرم و خشک و خاک حاصلخیز دارند و این یعنی شرایط عالی برای کشت و پرورش خرمای مضافتی. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که خرمای مضافتی به‌جز استان کرمان و شهرستان بم، در استان‌هایی نظیر هرمزگان و سیستان و بلوچستان هم تولید می‌شود، اما طعم و کیفیت هیچ‌کدام به پای خرمای مضافتی بم نمی‌رسد.
شرایط نگهداری خرمای مضافتی چگونه است؟
می‌دانید که چطور باید از خرمای مضافتی نگهداری کنید تا بافت و حالت و طعم مزه‌اش تغییر نکند؟ پیش از هر چیز، به این نکته توجه کنید که خرمای مضافتی بم از نظر طعم و بافت و ماندگاری بهتر از خرمای مضافتی سایر شهرها و استان‌ها است. پس در قدم اول، با خرید خرمای مضافتی بم می‌توانید گام اساسی بردارید. بهترین حالت نگهداری خرمای مضافتی این است که آن را در فریزر و در دمای منفی پنج تا صفر درجه نگهداری کنید. بد نیست به این نکته هم توجه داشته باشید که بهتر است مقدار کمی از خرما یعنی در حد مصرف روزانه‌ی خود را از فریزر به یخچال بیاورید و بعد مصرف کنید. انتقال خرمای مضافتی از فریزر به یخچال، به حفظ بافت آن کمک می‌کند و خرما خوش‌طعم‌تر می‌شود.
شکرک خرما یا خرمای شکرک‌زده خوب است یا بد؟
اغلب آدم‌ها، به‌ویژه اگر ساکن مناطق خرماخیز نباشند و خرما را نشانسند، گمان می‌کنند که شکرک خرما بد است یا خرمای شرک‌زده خراب شده است و قابل استفاده نیست. اما آیا این طرز فکر درباره‌ی شکرک خرما واقعیت دارد؟ بیاید ببینیم که شکرک خرما چطور به وجود می‌آید؟ خرما مضافتی شیره زیاد دارد. هنگامی که خرما در دمای سردخانه قرار می‌گیرد، اصطلاحاً دو هوا می‌شود. در واقع، تغییر دما برای خرما باعث می‌شود که بافت شیره خرما در دمای سردخانه خودش را بگیرد و بسته شود. این فرایند، در قالب شکرک خرما به چشم می‌آید. برخلاف تصور عمومی، خرمای شکرک‌زده خراب نیست و مرغوب‌ترین انواع خرما معمولاً به‌علت تغییر دما شکرک می‌زند. اگر خرما را از فریزر بیرون آوردید و دیدید شکرک زده است، نگران نشوید و با خیال راحت نوش جان کنید.
خرمای مضافتی چه ویژگی‌ها و خواصی دارد؟
خرمای مضافتی به خاطر رنگ سیاه، طعم شیرین و بافت نرم و چسبنده‌اش معروف است. این نوع از خرما معمولاً در اندازه‌های متوسط و بزرگ تولید می‌شوند و ظاهری براق دارند. یکی از مزیت‌های اصلی خرمای مضافتی این است که سرشار از مواد مغذی است. این ویژگی باعث می‌شود که خرمای مضافتی یک خوراکی خوش‌طعم، مقوی و انرژیزا باشد.
خرمای مضافتی دارای مقدار زیاد فیبر، ویتامین‌ها (از جمله ویتامین‌های A و C)، مواد معدنی (مانند پتاسیم، منیزیم و آهن) و انواع آنتی‌اکسیدان است. این مواد مغذی به تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد گوارش و کاهش ریسک بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند.
فواید خرمای مضافتی برای سلامتی بدن چیست؟
خرمای مضافتی میوه‌ای شیرین و مقوی است و از این نظر برای سلامتی مفید است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین فواید خرمای مضافتی برای سلامتی اشاره می‌کنیم:
• تقویت دستگاه گوارش به‌دلیل فیبر زیاد
• انرژیزا و مقوی به‌ویژه برای ورزشکاران و افراد پرمشغله
• تقویت سیستم ایمنی به‌دلیل وجود مواد معدنی
• حفظ سلامت قلب و تنظیم فشارخون به‌دلیل وجود پتاسیم
کاربردهای خوراکی و تجاری خرمای مضافتی چیست؟
اگر سر سفره کرمانی‌ها نشسته باشید، احتمالاً دیده‌اید که خرمای مضافتی را در کنار ماست مصرف می‌کنند. علاوه بر این، می‌توانید هر روز صبح با مصرف چند عدد خرما و یک لیوان شیر انرژی خود را تا هنگام ناهار تأمین کنید. مصرف شیر و خرمای مضافتی می‌تواند شما را سر حال نگه دارد و از ریزه‌خواری‌های روزانه جلوگیری کند. خرمای مضافتی را همچنین می‌توانید با چای میل کنید. نکته‌ای که باید برای مصرف روزانه خرمای مضافتی به آن توجه کید، این است که میزان قند خرمای مضافتی بیش از انواع دیگر خرما است. اگر چه خرمای مضافتی بسیار خوش‌طعم و دوست‌داشتنی است اما در مصرف آن زیاده‌روی نکنید. علاوه بر این‌ها، خرمای مضافتی یکی از خوراکی‌های محبوب است که در تهیه انواع دسرها، کیک‌ها و نوشیدنی‌ها هم از آن استفاده می‌شود.
حضور خرمای مضافتی در بازار ایران و جهان چگونه است؟
خرمای مضافتی یکی از مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به شمار می‌آید. این خرما در دسته محصولات غذایی با ارزشی قرار دارد که به بسیاری از کشورهای جهان صادر می‌شود. کشورهای اروپایی و آسیایی از عمده بازارهای هدف برای خرمای مضافتی ایرانی هستند. با این حال، بد نیست به این نکته هم توجه داشته باشید که صادرات خرمای مضافتی یک فرق مهم با صادرات محصولات دیگر از جمله پسته دارد. پسته اعلا و در جه یک ایران، پیش از هر چیز، به کشورهای دیگر صادر می‌شود اما خرمای مضافتی درجه یک به کشورهای دیگر صادر نمی‌شود و در داخل کشور توزیع می‌شود.
چالش‌ها و مشکلات تولید خرمای مضافتی چیست؟
به‌رغم مزایای فراوان، تولید خرمای مضافتی با چندین چالش مواجه است. از جمله مشکلات این صنعت می‌توان به تغییرات اقلیمی، کمبود آب، آفت‌های گیاهی و مشکلات اقتصادی اشاره کرد. با این وجود، تلاش‌های زیادی برای بهبود شرایط و افزایش تولید این محصول استراتژیک انجام شده است. بیشترین میزان خرمای مضافتی در بم تولید می‌شود. استفاده از روش‌های نوین کشاورزی و بهبود روش‌های آبیاری می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند.
جمع‌بندی
خرمای مضافتی یکی از نمادهای کشاورزی ایران است و ارزش اقتصادی و فرهنگی دارد. چنان که هم جنبه صادراتی دارد و هم بسیاری از مردم رطب مضلفتی بم را می‌شناسند. خرمای مضافتی بسیار خوش‌طعم و مغذی است و برای سلامتی مفید است. خرمای مضافتی را می‌توانید در کنار ماست و شیر و چای یا برای تهیه کیک و شیرینی و دسر استفاده کنید. خرمای مضافتی از نظر اقتصادی در بازار داخلی و خارجی نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و بهبود روش‌های تولید، کیفیت و کمیت این محصول بیش از این هم افزایش می‌یابد و جایگاه آن تثبیت می‌شود. مصرف خرمای مضافتی نه‌تنها به سلامت فردی کمک می‌کند بلکه از لحاظ فرهنگی نیز پشتیبانی از تولید ملی و کشاورزان داخلی به شمار می‌آید. خوراکی خوش‌طعم و مقوی و بااصالت می‌خواهید؟ می‌توانید خرمای مضافتی پانیل را از نخلستان‌های بم برای خانه و محل کار خود به ارمغان بیاورید.
